March 24 marks the National Day of Remembrance of Poles Saving Jews under German Occupation, a solemn occasion dedicated to honoring the bravery and sacrifice of those who risked their lives to rescue Jewish people during World War II. Established in 2018, this day acknowledges the extraordinary courage of Polish citizens who defied the brutal Nazi regime to provide shelter, false identities, and escape routes for Jewish families facing persecution and extermination.
One of the most remarkable figures among those who risked everything to save Jews was Irena Sendler (1910–2008).

As a member of the underground resistance organization Żegota—the Council to Aid Jews—Sendler played a key role in rescuing approximately 2,500 Jewish children from the Warsaw Ghetto.
Under the false identity of a nurse, Sendler was able to enter the ghetto legally, claiming she was conducting health inspections. In reality, she and her network smuggled children out through various means, including hidden compartments in ambulances, sewer systems, and secret passages. The children were then placed in orphanages, convents, and Polish foster families, where they were given new identities to protect them from Nazi persecution.
To preserve their real names and identities, Sendler recorded each child’s information on slips of paper and buried them in jars beneath an apple tree, hoping they could one day be reunited with their families. Tragically, most of the parents perished in the Holocaust, but her efforts ensured the survival of thousands of Jewish children.
In 1943, the Gestapo arrested Sendler and brutally tortured her, attempting to extract the names of her collaborators. Despite enduring severe beatings and having her legs and feet broken, she refused to betray her network. Sentenced to death, she was miraculously saved when Żegota bribed a German officer, allowing her to escape. Though forced into hiding, she continued her resistance work until the end of the war.
After the war, Sendler’s story remained largely unknown outside of Poland until later recognition by organizations like Yad Vashem, which honored her as Righteous Among the Nations in 1965. Her legacy continues to inspire, with numerous awards, books, and films dedicated to her courage and selflessness.
The National Day of Remembrance serves as a reminder of the resilience and humanity displayed by many Poles during the Holocaust. Though the risks were immense—often resulting in execution for entire families—countless individuals chose to act.
Today, we remember not only Irena Sendler but also the thousands of unnamed heroes who stood against hatred and oppression. Their bravery remains an enduring testament to the power of compassion in the darkest of times.
More on Irena Sendler you can find on the link :
PL
24 marca: Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, uroczysta okazja poświęcona czci odwagi i poświęceniu tych, którzy ryzykowali życie, aby ratować Żydów podczas II wojny światowej. Ustanowiony w 2018 roku dzień ten docenia niezwykłą odwagę obywateli polskich, którzy sprzeciwili się brutalnemu reżimowi nazistowskiemu, aby zapewnić schronienie, fałszywe tożsamości i drogi ucieczki rodzinom żydowskim narażonym na prześladowania i eksterminację.
Jedną z najbardziej niezwykłych postaci wśród tych, którzy ryzykowali wszystko, aby ratować Żydów, była Irena Sendler (1910–2008). Jako członkini podziemnej organizacji oporu Żegota — Rady Pomocy Żydom — Sendler odegrała kluczową rolę w uratowaniu około 2500 żydowskich dzieci z getta warszawskiego.
Pod fałszywą tożsamością pielęgniarki Sendler mogła legalnie wejść do getta, twierdząc, że przeprowadzała kontrole sanitarne. W rzeczywistości ona i jej siatka przemycały dzieci różnymi sposobami, w tym ukrytymi przedziałami w karetkach, systemami kanalizacyjnymi i tajnymi przejściami. Dzieci były następnie umieszczane w sierocińcach, klasztorach i polskich rodzinach zastępczych, gdzie nadawano im nowe tożsamości, aby chronić je przed prześladowaniami nazistowskimi.
Aby zachować ich prawdziwe imiona i tożsamości, Sendler zapisywała informacje o każdym dziecku na karteczkach papieru i zakopywała je w słoikach pod jabłonią, mając nadzieję, że pewnego dnia będą mogły połączyć się ze swoimi rodzinami. Niestety, większość rodziców zginęła w Holokauście, ale jej wysiłki zapewniły przetrwanie tysiącom żydowskich dzieci.
W 1943 roku Gestapo aresztowało Sendler i brutalnie ją torturowało, próbując wydobyć nazwiska jej współpracowników. Pomimo ciężkich pobić i złamanych nóg i stóp, odmówiła zdrady swojej siatki. Skazana na śmierć, została cudem uratowana, gdy Żegota przekupiła niemieckiego oficera, pozwalając jej uciec. Choć zmuszona do ukrywania się, kontynuowała swoją działalność oporu aż do końca wojny.
Po wojnie historia Sendler pozostała w dużej mierze nieznana poza Polską, aż do późniejszego uznania przez organizacje takie jak Yad Vashem, które uhonorowało ją tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata w 1965 roku. Jej dziedzictwo nadal inspiruje, a liczne nagrody, książki i filmy poświęcone są jej odwadze i bezinteresowności.
Narodowy Dzień Pamięci służy jako przypomnienie odporności i człowieczeństwa, jakie wykazali się liczni Polacy podczas Holokaustu. Chociaż ryzyko było ogromne — często kończące się egzekucją całych rodzin — niezliczona liczba osób zdecydowała się działać.
Dzisiaj wspominamy nie tylko Irenę Sendler, ale także tysiące bezimiennych bohaterów, którzy stawili czoła nienawiści i uciskowi. Ich odwaga pozostaje trwałym świadectwem mocy współczucia w najciemniejszych czasach.
Więcej o Irenie Sendler możecie znaleźć na linku:
Tekst : Iwona Golińska






Leave a comment