24 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod Okupacją Niemiecką. To święto państwowe ustanowione w 2018 roku ma na celu upamiętnienie i oddanie hołdu wszystkim Polakom, którzy z narażeniem życia pomagali ludności żydowskiej podczas II wojny światowej. Wybór daty nie jest przypadkowy – tego dnia przypada rocznica tragicznej śmierci rodziny Ulmów z Markowej, zamordowanej przez Niemców za ukrywanie Żydów.

Polish Sue Association zorganizowała w ubiegłym roku obchody tego święta .   Oto krótką relacja  tego wydarzenia :

Podczas niemieckiej okupacji Polski pomoc Żydom była czynem niezwykle niebezpiecznym. Niemcy wprowadzili bezwzględne prawo, zgodnie z którym każda forma wsparcia dla ludności żydowskiej była karana śmiercią. Mimo to tysiące Polaków decydowało się na udzielanie schronienia, dostarczanie żywności i dokumentów oraz organizowanie ucieczek z gett.

Wielu z tych bohaterów pozostało anonimowych, inni zostali upamiętnieni przez izraelski Instytut Yad Vashem tytułem “Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Polska jest krajem z największą liczbą odznaczonych tym tytułem, co świadczy o ogromnym poświęceniu jej obywateli.

Jednym z najbardziej znanych przykładów heroizmu jest historia rodziny Ulmów z Markowej. 24 marca 1944 roku niemieccy żołnierze odkryli i zamordowali ukrywanych przez nich Żydowskich sąsiadów, a następnie dokonali egzekucji całej rodziny Ulmów: ojca, matki będącej w zaawansowanej ciąży oraz szóstki małych dzieci. Ta tragedia stała się symbolem ofiary poniesionej przez wielu Polaków w imię ratowania żydowskich współobywateli.

W Markowej powstało Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów, które dokumentuje losy Polaków pomagających Żydom oraz przypomina o wartościach, które przyświecały ich decyzjom.

Obok indywidualnych bohaterów ważną rolę odegrały polskie organizacje podziemne. Najbardziej znaną była “Żegota” – Rada Pomocy Żydom, działająca w ramach Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie “Żegoty” organizowali fałszywe dokumenty, bezpieczne kryjówki oraz pomoc materialną dla żydowskich uciekinierów.

Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod Okupacją Niemiecką to nie tylko hołd dla bohaterów przeszłości, ale również przypomnienie o wartościach, które powinny przyświecać społeczeństwom współczesnym. Jest to okazja do edukacji historycznej, propagowania postaw solidarności i odwagi oraz upowszechniania wiedzy o tragedii Holokaustu i heroizmie ludzi, którzy starali się mu przeciwstawić.

Obchody tego dnia są organizowane w całej Polsce i za granicą, wśród polonijnych wspólnot. Uroczystości odbywają się m.in. w Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz w miejscach upamiętniających bohaterów tamtych wydarzeń.

Pamięć o Polakach ratujących Żydów to nie tylko historia, ale także lekcja dla przyszłych pokoleń – przypomnienie, że nawet w najtrudniejszych czasach można dokonywać wyborów kierowanych najwyższymi wartościami moralnymi.

En

National Day of Remembrance of Poles Saving Jews under German Occupation

March 24 is the National Day of Remembrance of Poles Saving Jews under German Occupation. This national holiday, established in 2018, aims to commemorate and pay tribute to all Poles who risked their lives to help the Jewish population during World War II. The choice of date is not accidental – this day is the anniversary of the tragic death of the Ulma family from Markowa, murdered by the Germans for hiding Jews.

The Polish Sue Association organizer the commemorations of this event  last year. Here is a short report of the event:

During the German occupation of Poland, helping Jews was an extremely dangerous act. The Germans introduced an uncompromising law according to which any form of support for the Jewish population was punishable by death. Despite this, thousands of Poles decided to provide shelter, provide food and documents, and organize escapes from ghettos.

Many of these heroes remain anonymous, others have been commemorated by the Israeli Yad Vashem Institute with the title “Righteous Among the Nations”. Poland is the country with the largest number of people awarded this title, which is evidence of the enormous dedication of its citizens.

One of the most famous examples of heroism is the story of the Ulma family from Markowa. On March 24, 1944, German soldiers discovered and murdered the Jewish neighbors they were hiding, and then executed the entire Ulma family: the father, the mother, who was heavily pregnant, and six small children. This tragedy became a symbol of the sacrifice made by many Poles in the name of saving Jewish fellow citizens.

The Ulma Family Museum of Poles Saving Jews was established in Markowa, which documents the fate of Poles who helped Jews and reminds us of the values ​​that guided their decisions.

In addition to individual heroes, Polish underground organizations played an important role. The most famous was “Żegota” – the Council for Aid to Jews, operating within the Polish Underground State. Members of “Żegota” organized false documents, safe hiding places and material aid for Jewish refugees.

The National Day of Remembrance of Poles Saving Jews under German Occupation is not only a tribute to the heroes of the past, but also a reminder of the values ​​that should guide contemporary societies. It is an opportunity for historical education, promoting attitudes of solidarity and courage, and disseminating knowledge about the tragedy of the Holocaust and the heroism of people who tried to oppose it.

Celebrations of this day are organized throughout Poland and abroad, among Polish communities. Ceremonies take place, among others, at the Auschwitz-Birkenau Museum, the POLIN Museum of the History of Polish Jews and in places commemorating the heroes of those events.

The memory of Poles saving Jews is not only history, but also a lesson for future generations – a reminder that even in the most difficult times, choices guided by the highest moral values can be made.

Text : Iwona Golińska

Source: IPN, Wikipedia

Photos: POLISH SUE, Wikipedia, IPN