
On July 25, 1939, at a secret villa in Pyry near Warsaw, one of the most groundbreaking meetings in the history of 20th-century military intelligence took place.
On that day, Polish heads of the cipher office – Colonel Gwido Langer, major Maksymilian Ciężki and Colonel Stefan Mayer handed over the secret of the German Enigma cikher machine, along with methods for breaking it and hand-built replicas of the machine, to the Western Allies – France and Great Britain.
Since the 1920s, the Germans had been using the Enigma – an electromechanical cipher machine – to protect confidential military and diplomatic communications.

They considered it impossible to crack. However, already in 1932, thanks to acquired documents and the application of higher mathematics, three young Polish cryptologists: Marian Rejewski, Jerzy Różycki, and Henryk Zygalski – working at the Cipher Bureau of the General Staff of the Polish Army – broke the Enigma cipher.
Over the following years, Poles not only systematically deciphered German messages but also constructed their own Enigma replicas and later the first automatic cipher-breaking devices – the cyclometer and the Rejewski bomb.
In July 1939, recognizing the inevitability of war and the threat from the Third Reich, Poland decided to share the fruits of its cryptological work with its allies.

The commander of the Polish Cipher Bureau, Colonel Gwido Langer, organized a secret meeting at the German Department complex in Pyry.
The conference lasted from July 25 to 27, 1939. Representatives from the intelligence services of three countries participated: Poland, Great Britain, and France.
“On July 25, 1939, two copies of the Polish Enigma were handed over. The commander of the Cipher Bureau, Colonel Gwido Langer, organized a meeting in July 1939, first at the Bristol Hotel and then a conference in Pyry, at the German Cipher Bureau’s Department complex, with British and French intelligence, and then gave them each a copy of the Enigma cipher machines,” – Tomasz Muskus, a researcher of historical mysteries from Great Britain, told us.

Poland was represented by Colonel Gwido Langer – head of the Cipher Bureau, Colonel Stefan Mayer chief of Counterintelligence within the Polish General Staff’s Section II (Oddział II), Major Maksymilian Ciężki – head of the German Section (BS4), Marian Rejewski, Jerzy Różycki, and Henryk Zygalski – all cryptologists, as well as Antoni Palluth and Czesław Betlewski – engineers from the AVA plant.

Great Britain was represented at the meeting by Colonel Stewart Menzies – head of MI6; Alastair Denniston – head of the Government Code and Cypher School (GC&CS); and Alan D. Knox – a cryptologist from GC&CS.
The French delegation included Colonel Gustave Bertrand – head of Radio Intelligence, and Captain Henri Braquenié – a liaison officer.
During the conference, two replicas of the Enigma, along with documentation and techniques for breaking it, were presented to the Allies.
The French and British were surprised by the level of advancement of the Polish work – especially since they themselves were unable to break the cipher despite their efforts and resources.
The information provided by the Poles laid the foundation for the establishment of the Bletchley Park cryptology center in the UK, where Alan Turing, among others, worked. There, the Polish methods were further developed, devices (such as the “Turing bomb”) were perfected, and the mass deciphering of German ciphers began as part of Operation Ultra.
Thanks to this work, the Allies gained an information advantage that had a profound impact on the course of the war – from the Battle of the Atlantic to the Normandy landings.

HENRYK ZYGALSKI, WHO BROKE THE CODE OF THE GERMAN ENIGMACHINE “ENIGMA”.
Historians estimate that breaking the Enigma shortened the war by 2-3 years and saved millions of lives.
Although for years the Polish contribution was overlooked due to political considerations and state secrecy, today their achievements are being remembered with due respect, and Poles all over the World are cultivating the traditions of Polish cryptology and educating young people about the heroes who, instead of a gun, chose brains and logic as weapons against German’s tyranny.
We have written about the achievements of Polish cryptologists, that unfortunately were often forgotten – you can read more on this on the link:
Today, July 25th, on the anniversary of this historic conference, it is worth recalling the names of Marian Rejewski, Jerzy Różycki, and Henryk Zygalski, as well as their superiors and engineers from AVA.
It was thanks to them that the Allies received the key to breaking Enigma – and the world was given the chance to quickly end one of the most tragic wars in history.

The author at Bletchley’s Polish Memorial, commemorating “the work of Marian Rejewski, Jerzy Różycki and Henryk Zygalski, mathematicians of the Polish intelligence service, in first breaking the Enigma code.
Unfortunately, none of the Polish cryptologists lived to see a free Poland—and some, like Różycki, died in as-yet-unexplained circumstances. More on the link:
Author: Iwona Golińska.
Photos: Archives
PL.
25 lipca 1939 – Polacy przekazują aliantom tajemnicę Enigmy – kluczowy wkład polskich kryptologów w zwycięstwo nad Nazistowskimi Niemcami.
25 lipca 1939 roku, w tajnej willi w Pyrach pod Warszawą, miało miejsce jedno z najbardziej przełomowych spotkań w historii wywiadu wojskowego XX wieku.
Tego dnia polscy szefowie biura szyfrów – Pułkownik Gwido Langer, major Maksymilian Ciężki i pułkownik Stefan Mayer przekazali aliantom zachodnim – Francji i Wielkiej Brytanii – tajemnicę niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, a wraz z nią metody jej łamania oraz własnoręcznie zbudowane repliki tej maszyny.
Niemcy już od lat 20. XX wieku wykorzystywali Enigmę – elektromechaniczną maszynę szyfrującą – do ochrony poufnych komunikatów wojskowych i dyplomatycznych. Uważali ją za niemożliwą do złamania.
Jednak już w 1932 roku, dzięki zdobytym dokumentom oraz zastosowaniu matematyki wyższej, trzej młodzi polscy kryptolodzy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski – pracujący w Biurze Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego – złamali szyfr Enigmy.
Przez kolejne lata Polacy nie tylko systematycznie odczytywali niemieckie depesze, ale także skonstruowali własne repliki Enigmy, a później pierwsze automatyczne urządzenia do łamania szyfrów – cyklometr i bombę Rejewskiego.
W lipcu 1939 roku, widząc nieuchronność wojny i zagrożenie ze strony III Rzeszy, Polska postanowiła podzielić się owocami swojej kryptologicznej pracy z sojusznikami.
Dowódca Biura Szyfrów, płk Gwido Langer, zorganizował tajne spotkanie w kompleksie Referatu Niemieckiego w Pyrach.
Konferencja trwała od 25 do 27 lipca 1939 roku. Wzięli w niej udział przedstawiciele wywiadów trzech państw: Polski , Wielkiej Brytanii i Francji.
“25 lipca 1939 roku przekazano dwa egzemplarze polskiej Enigmy. Dowódca Biura Szyfrów płk Gwido Langer zorganizował w lipcu 1939 roku spotkanie najpierw w hotelu Bristol a później konferencję w Pyrach kompleksie Referatu Niemieckiego Biura Szyfrów z wywiadem angielskim i francuskim i przekazał im wtedy po kopi maszyn szyfrujących Enigma “ – powiedział nam Tomasz Muskus , badacz tajemnic historii z Wielkiej Brytanii.
Polskę reprezentowali; płk Gwido Langer – szef Biura Szyfrów, płk Stefan Mayer, szef Kontrwywiadu II Oddziału Sztabu Generalnego WP, mjr. Maksymilian Ciężki – szef Referatu Niemieckiego (BS4), Marian Rejewski, Jerzy Różycki oraz Henryk Zygalski – kryptolodzy. A także Antoni Palluth i Czesław Betlewski – inżynierowie z wytwórni AVA.
Wielką Brytania reprezentowana była na spotkaniu przez; płk Stewarta Menziesa – szefa MI6, Alastaira Dennistona – szefa Government Code and Cypher School (GC&CS) oraz Alana D. Knoxa – kryptologa z GC&CS.
W skład delegacji francuskiej weszli: płk Gustave Bertrand – szef wywiadu radiowego oraz kpt. Henri Braquenié – oficer łącznikowy.
Podczas konferencji przekazano aliantom dwie repliki Enigmy, dokumentację oraz techniki jej łamania.
Francuzi i Brytyjczycy byli zaskoczeni stopniem zaawansowania prac Polaków – tym bardziej, że sami nie byli w stanie złamać szyfru mimo wysiłków i zasobów.
Informacje przekazane przez Polaków były fundamentem pod powstanie centrum kryptologicznego Bletchley Park w Wielkiej Brytanii, gdzie pracował m.in. Alan Turing.
Tam rozwinięto metody Polaków, udoskonalono urządzenia (jak „bomba Turinga”) i rozpoczęto masowe odczytywanie niemieckich szyfrów w ramach operacji Ultra.
Dzięki tej pracy alianci zdobyli przewagę informacyjną, która miała ogromny wpływ na przebieg wojny – od Bitwy o Atlantyk po lądowanie w Normandii.
Historycy szacują, że łamanie Enigmy skróciło wojnę o 2–3 lata i uratowało miliony istnień ludzkich.
Choć przez lata udział Polaków był pomijany ze względów politycznych i tajemnicy państwowej, dziś pamięć o ich zasługach powraca z należnym szacunkiem a Polacy na całym świecie kultywują tradycje polskiej kryptologii i edukują młodzież o bohaterach, którzy zamiast karabinu wybrali mózg i logikę jako broń przeciw niemieckiej tyranii.
Pisaliśmy o osiągnięciach polskich kryptologów, o których niestety często się zapomina – więcej na ten temat można przeczytać pod tym linkiem:
Dziś, 25 lipca, w rocznicę tej historycznej konferencji, warto przypomnieć nazwiska Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a także ich przełożonych i inżynierów z AVA.
To dzięki nim alianci otrzymali klucz do łamania Enigmy – a świat otrzymał szansę na szybsze zakończenie jednej z najtragiczniejszych wojen w dziejach.
Niestety żaden z polskich Kryptologów doczekał sie wolnej Polski – a niektórzy jak Różycki zginęli w dotąd niewyjaśnionych okolicznościach. Więcej na linku:
Autorka: Iwona Golinska





Leave a comment