5 sierpnia na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie odbędzie się premiera międzynarodowego, potężnego projektu „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”, oferującego publiczności wyjątkową okazję do zapoznania się z jego rozległą, multimedialną prezentacją historii Polski w czasie II wojny światowej. Po bardzo udanym tournée zagranicznym – obejmującym wystawy m inn. w Parlamencie Brytyjskim i Bunkrze Bitwy o Anglię – projekt tymczasowo powraca do Polski, gdzie się rozpoczął.
Projekt, zainicjowany w 2022 roku przez Instytut Pamięci Narodowej (IPN) z okazji 80. rocznicy ewakuacji Polaków z ZSRR, ma na celu zapewnienie, że pamięć o żołnierzach Armii Generała Władysława Andersa i ich wkładzie w zwycięstwo aliantów nigdy nie zostanie zapomniana. Jednocześnie jest to hołd złożony setkom tysięcy polskich cywilów, w tym kobietom i dzieciom, którzy zostali przymusowo deportowani do Związku Radzieckiego i uczestniczyli w tej wstrząsającej, często heroicznej drodze do wolności.
Uczczenie pamięci w perspektywie międzynarodowej
W swojej istocie „Szlaki Nadziei” to wieloformatowa, wielojęzyczna inicjatywa upamiętniająca i edukacyjna, której celem jest dotarcie do ludzi z różnych pokoleń i krajów. Od Azji, przez Bliski Wschód, Afrykę i Europę, aż po Amerykę Północną i Południową, projekt odtwarza niezwykłe ścieżki, którymi podążali zarówno żołnierze, jak i cywile z czasów wojny w Polsce – ci deportowani na Syberię i w głąb Rosji, ci, którzy walczyli na globalnych polach bitew, i ci, którzy ostatecznie osiedlili się na całym świecie.
Według IPN, celem projektu jest również „umożliwienie głosu wszystkim osobom deportowanym do obozów na Syberii i w głąb Rosji” – odzyskanie osobistych historii, które mogą zostać utracone w czasie. Obejmuje to gromadzenie zapomnianych dokumentów, fotografii, wspomnień i artefaktów z całego świata. W tym celu Instytut ściśle współpracuje z polskimi ambasadami, lokalnymi społecznościami i globalną diasporą polską, aby odzyskać i zachować te kluczowe elementy historycznej układanki.
Co oznaczają „Szlaki Nadziei”?
Termin „Szlaki Nadziei” symbolizuje zbiorowe peregrynacje obywateli polskich podczas II wojny światowej – zarówno wojskowych, jak i cywilnych – którzy zmagali się, cierpieli i wytrwali we wspólnej misji: przywróceniu wolności Polsce i całemu światu, uciskanemu przez nazistowskie Niemcy i ich sojuszników. Ta odyseja odzwierciedla również niezachwianą lojalność tych osób wobec prawowitych władz Rzeczypospolitej Polskiej, nawet na uchodźstwie.
Globalna wystawa w dwóch częściach
Wystawa, prezentowana w miastach na całym świecie, składa się z dwóch głównych części:
1. Część ogólna – opowiadająca szeroką, nadrzędną historię polskich wojennych podróży, od deportacji, przez kampanie zbrojne, po powojenne przesiedlenia.
2. Sekcja Lokalna – skupiająca się na konkretnym wkładzie i doświadczeniach polskich jednostek i społeczności w kraju lub regionie goszczącym.
Oprócz wystawy fizycznej, „Szlaki Nadziei” stały się platformą dla szerokiej gamy formatów — w tym:
• Publikacje historyczne i biografie
• Materiały archiwalne i nowo powstałe filmy dokumentalne
• Infografiki i galerie multimedialne
• Projekty gier i interaktywne opowiadanie historii
• Koncerty, spektakle teatralne, warsztaty i wykłady publiczne
• Kolekcje pamiątek rodzinnych i zeznań naocznych świadków
Liczby za historią
„Prawda w liczbach” maluje ponury obraz ludzkiej skali tej historii:
• Około 315 000 Polaków zostało deportowanych do ZSRR w czterech masowych kampaniach deportacyjnych.
• Do 25 sierpnia 1942 r. z ZSRR ewakuowano 78 631 żołnierzy i 37 912 cywilów wraz z Armią Andersa. • Do maja 1945 roku Polskie Siły Zbrojne liczyły:
• 170 000 żołnierzy
• 19 400 w Siłach Powietrznych
• 3840 w Marynarce Wojennej
Siły te walczyły na wszystkich głównych frontach alianckich – we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii, Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie – pod hasłem „Za naszą i waszą wolność”.
Polish Sue Association i IPN w Wielkiej Brytanii
Na początku maja delegacja Instytutu Pamięci Narodowej udała się do Wielkiej Brytanii na zaproszenie Polish Sue Association, organizacji zajmującej się pielęgnowaniem pamięci o polskich żołnierzach na uchodźstwie i promowaniem wojennej historii Polski. Wizyta zbiegła się z wydarzeniami upamiętniającymi rolę Polaków w II wojnie światowej, zorganizowanymi w ramach Dni ORP Błyskawica. Uroczystości odbyły się w Bunkrze Bitwy o Anglię w Uxbridge, historycznym miejscu mieszczącym się w dawnym centrum dowodzenia RAF, które koordynowało brytyjską obronę powietrzną podczas wojny. O uroczystościach pisaliśmy tutaj:
Współpraca między IPN a Polish Sue podkreśla wspólne zaangażowanie w odkrywanie, dokumentowanie i uhonorowanie historii polskich żołnierzy i kobiet, którzy przyczynili się do zwycięstwa aliantów.
O wystawie i naszej współpracy w Parlamencie Brytyjskim pisaliśmy na linku;
Patrząc w przyszłość
„Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności” to coś więcej niż projekt historyczny; To żywy hołd dla wytrwałości i odporności narodu polskiego w najciemniejszych latach XX wieku. Jego powrót do Warszawy jest zarówno powrotem do domu, jak i zapowiedzią tego, co czeka nas w przyszłości, gdy projekt kontynuuje swoją globalną misję edukacji, łączenia i upamiętniania.
👉 Dowiedz się więcej na stronie:https://szlakinadziei.ipn.gov.pl/sne
Tekst: Iwona Golińska, MBA. Prezes i Założycielka Stowarzyszenia Polish Sue
Zdjęcia: Polish Sue, IPN
En.
“Trails of Hope. The Odyssey of Freedom” Returns to Warsaw: Honouring the Journey of Anders’ Army and the Forgotten Civilians of WWII
On 5 August, the powerful international project “Trails of Hope. The Odyssey of Freedom” will open in Warsaw’s Krakowskie Przedmieście Street, offering a unique opportunity for the public to experience its sweeping, multimedia presentation of Polish history during World War II. After a highly successful tour abroad — including exhibitions at the British Parliament and the Battle of Britain Bunker — the project makes a temporary return to Poland, where it first began.
Launched in 2022 by the Institute of National Remembrance (IPN) to mark the 80th anniversary of the evacuation of Poles from the USSR, the project aims to ensure that the memory of the soldiers of General Władysław Anders’ Army and their contribution to the Allied victory is never forgotten. Equally, it is a tribute to the hundreds of thousands of Polish civilians, including women and children, who were forcibly deported into the Soviet Union and who shared in this harrowing, often heroic journey to freedom.
Honouring Memory Through a Multinational Lens
At its heart, “Trails of Hope” is a multi-format, multi-language commemorative and educational initiative designed to speak to people across generations and borders. From Asia through the Middle East, Africa, and Europe, all the way to North and South America, the project retraces the extraordinary paths taken by both soldiers and civilians of wartime Poland — those deported to Siberia and the Russian hinterland, those who fought their way across global battlefields, and those who eventually settled across the globe.
According to the IPN, the goal of the project is also to “let all the people deported to the camps in Siberia and Russia’s hinterland speak” — to recover the personal stories that risk being lost to time. That includes gathering forgotten documents, photographs, memoirs, and artifacts from across the world. In this, the Institute works closely with Polish embassies, local communities, and the global Polish diaspora to retrieve and preserve these crucial pieces of the historical puzzle.
What “Trails of Hope” Stands For
The term “Trails of Hope” symbolizes the collective peregrinations of Polish citizens during WWII — both military and civilian — as they struggled, suffered, and persevered in their shared mission: to restore freedom to Poland and the wider world oppressed by Nazi Germany and its allies. The odyssey also reflects the unwavering loyalty of these individuals to the legitimate authorities of the Republic of Poland, even while in exile.
A Global Exhibition in Two Parts
The exhibition, presented in cities across the globe, consists of two main parts:
1. General Section – telling the broad, overarching story of Polish wartime journeys, from deportation through military campaigns to post-war resettlement.
2. Local Section – focusing on the specific contributions and experiences of Polish individuals and communities in the host country or region.
In addition to the physical exhibition, “Trails of Hope” has become a platform for a wide variety of formats — including:
• Historical publications and biographies
• Archive footage and newly produced documentaries
• Infographics and multimedia galleries
• Gaming projects and interactive storytelling
• Concerts, plays, workshops, and public lectures
• Collections of family memorabilia and eyewitness testimonies
The Numbers Behind the Story
The Truth in Numbers paints a sobering picture of the human scale of this history:
• Approximately 315,000 Poles were deported into the USSR in four mass deportation campaigns.
• By 25 August 1942, 78,631 soldiers and 37,912 civilians had been evacuated with Anders’ Army from the USSR.
• By May 1945, the Polish Armed Forces included:
• 170,000 Army personnel
• 19,400 in the Air Force
• 3,840 in the Navy
These forces fought on all major Allied fronts — in Italy, France, the UK, North Africa, and the Middle East — under the banner “For our freedom and yours.”
Polish Sue Association and the IPN in the UK
In early May, a delegation from the Institute of National Remembrance travelled to the United Kingdom at the invitation of the Polish Sue Association, a group dedicated to preserving the memory of Polish soldiers in exile and promoting Poland’s wartime history. The visit coincided with events commemorating the role of Poles in World War II, held as part of the ORP Błyskawica Days. These celebrations took place at the Battle of Britain Bunker in Uxbridge, a historic site housed in the former RAF command centre that coordinated Britain’s air defence during the war. We wrote about these celebrations here:
The collaboration between the IPN and Polish Sue highlights the shared commitment to uncovering, documenting, and honouring the stories of Polish servicemen and women who contributed to the Allied victory.
We wrote about the exhibition and our cooperation in the British Parliament – on the link:
Looking Ahead
“Trails of Hope. The Odyssey of Freedom” is more than a historical project; it is a living tribute to the endurance and resilience of the Polish people in the darkest years of the 20th century. Its return to Warsaw serves as both a homecoming and a preview of what lies ahead as the project continues its global mission to educate, connect, and commemorate.
👉 Explore more at:https://szlakinadziei.ipn.gov.pl/sne
Text. Iwona Golinska, MBA – President and Founder of Polish Sue Association
Photos: Polish Sue , IPN
Polish Sue 
Leave a comment